De stap uit de rijdende trein

Wat heeft een symposium over ‘Circulaire economie en innovatie’ te maken met een pelgrimstocht? Dat vertel ik in onderstaand verhaal, dat ik als dagvoorzitter bij de start van het programma heb verteld aan een zaal vol ondernemers. Het gaat over waarde en het lef om op pad te gaan. Voor de gelegenheid had ik mijn wandeloutfit aan en mijn rugzak om, omdat ik vind dat een bijeenkomst over innovatie ook innovatief moet beginnen.

“Het is 16 april 2011. Ik stap uit de trein op een klein Frans stationnetje. Je kent het wel: zo eentje waaraan de meeste treinen voorbijrijden. Ik kijk om me heen en zie een handjevol mensen en een stationsgebouw dat duidelijk al jaren leeg staat. Verder niets. Daar sta ik. Klaar voor m’n wandeltocht. Klaar om een paar maanden uit die rijdende trein te stappen. Klaar voor de tocht van m’n leven. En dan denk ik opeens: ben ik er eigenlijk wel klaar voor?

De moed zakt me even in de schoenen en een Oosterse wijsheid schiet me te hulp: “Iedere tocht begint met de eerste stap”. Ik loop het perron af op zoek naar het pad dat mij in 3 maanden tijd vanuit Midden-Frankrijk naar Santiago de Compostela moet brengen. De eerste stap is gezet, nog 2000 km te gaan. Alles wat volgt zou niet gebeurd zijn zonder dat moment, zonder die stap, zonder het wilsbesluit om te gaan. Die ene stap, hoe klein ook, heeft impact; impact op de rest van mijn leven.

Ik vertel dit verhaal, omdat het mij verbindt met het thema van vandaag. En omdat ik hoop dat u vandaag allemaal verbonden raakt met dat thema, ieder op zijn of haar manier. Punt 1: mijn pelgrimstocht heeft me fors anders naar de wereld doen kijken. Punt 2: Ik raakte elke dag in gesprek met mensen over wat echt van waarde en van betekenis is. En sindsdien doe ik niets liever, zakelijk en privé. Punt 3: Wat van waarde is, daarover verschilden we soms van mening (en meestal dus niet). Maar over één ding waren we het altijd eens: de belangrijkste en moeilijkste stap van de hele tocht is het besluit om te gaan en het oude los te laten.

Circulaire economie en innovatie, het thema van vandaag, heeft in mijn ogen alles te maken met de drie punten die ik in mijn verhaal heb aangestipt. Circulaire economie gaat per definitie om anders naar de wereld kijken: van lineair naar circulair. Het gaat bovendien om waarde en waardering: kijken naar wat van waarde is voor de toekomst, voor de samenleving en dus voor uw klant en voor uzelf. Om waarde te creëren uit ogenschijnlijk waardeloze reststromen. En om waarde te creëren vanuit de kern van de zaak. Bedrijven zijn er per slot van rekening om waarde toe te voegen aan de samenleving, niet om er waarde aan te onttrekken.

Circulair ondernemerschap dwingt je om op een nieuwe manier naar het normale te kijken en om echt innovatief te zijn. Daar is moed voor nodig, want er zijn geen garanties dat het gaat slagen. Er is geen uitgestippeld pad en iedere poging tot houvast doet veelal afbreuk aan de creativiteit en flexibiliteit die nodig is voor het innovatieproces. (Ik hoorde van een pelgrim die al zijn overnachtingen van zijn vier maanden durende tocht van te voren had vastgelegd. Hij heeft Santiago de Compostela niet gehaald.)

Ben je ooit klaar voor deze ontdekkingstocht? Ben je ooit klaar met alle andere dingen die op je bureau liggen om eindelijk eens aan innovatie te beginnen? Het antwoord is: je bent er nooit klaar voor en je kunt altijd beginnen. Voor ieder innovatiepad, iedere ontdekkingstocht, hoef je alleen maar een eerste stap te zetten, vanuit een droom, een idee, een wens of een kans. Hopelijk doet u hiervoor op dit symposium nieuwe ideeën en nieuwe contacten op.

Op dit symposium zullen we van trendwatcher en innovatiespecialist Stefaan Vandist horen hoe de wereld in hoog tempo verandert en hoe dat van ons een andere manier van kijken vraagt. In de ‘circulaire proeverij’ gaan we van zes ondernemers, voorlopers in de circulaire economie, horen hoe zij stappen hebben gezet op hun ontdekkingsreis om meer waarde te creëren. We krijgen een grove routebeschrijving aangereikt hoe we onze bedrijven kunnen omturnen naar een meer circulaire bedrijfsvoering. En we zullen zien dat 20 partijen die ontdekkingstocht gezamenlijk zullen gaan ondernemen en daarvoor de eerste stap zetten met de ondertekening van het convenant ‘Circulair ondernemerschap’.”

Stap even uit je rijdende trein en kijk welke volgende stap jij wilt zetten!

[Hier vindt u de presentaties en een fotoverslag van dit symposium.]